Martın 30-da soyqırım aksiyasına rəhbərlik edəcək qurum-İnqilabı Müdafiə Komitəsi təsis edildi

I Cahan savaşının sonuna doğru bütün dünyada olduğu kimi keçmiş çar Rusiyası ərazisində də kəskin təbəddülatlar baş verməkdə idi. Belə ki, bir tərəfdən tarix dünyanın ən nəhəng imperiyasının çöküşünü izlərkən, digər tərəfdən bu imperiyanın xarabalıqları üzərindən yeni-bolşevik kabusu pərvəriş tapmaqda idi.
Milli münasibətlərin son dərəcədə kəskin qarşıdurmaya səbəb ola biləcəyi Cənubi Qafqazda situasiya daha mürəkkəb idi. Vaxtilə çar rəsmilərinin azərbaycan türklərinə və ermənilərə münasibətdə yürütdüyü ayrı-seçkilik siyasəti hadisələri daha da xaotik məcraya yönəltmişdi. Etibar etmədikləri bəhanəsilə orduya çağırılmayan azərbaycanlılardan fərqli olaraq ermənilər I Dünya Müharibəsinin müxtəlif cəbhələrində vuruşduqlarının şirin muzdu olaraq bağlanmış sazişlərdən faydalanmağa ümidli görünürdülər. Sovet Rusiyası ilə Kayzer Almaniyası arasında bağlanmış Brest-Litovsk sülhünün Qars, Ərdəhan, Batumla bağlı maddələrinə etiraz da bu ümiddən qaynaqlanırdı. O zaman Osmanlı aliyyəsinə ərazi iddiası qaldıran hayların burnunu ovmağa bir həftəlik müharibə kifayət etdi. Özünə”Türkiyə Ermənistanı”yaratmaq istəyən ermənilər Türkiyənin tarixi əraziləri üzərində Osmanlı sultanlarının hakimiyyətini qəbul etməli oldu.
Bu fitnədən əli çıxan erməni millətçiləri bu dəfə nəzərlərini Bakıya dikməli oldular. 1918-ci ilin yazında Bakıda daşnak Şaumyanın rəhbərlik etdiyi Bakı Soveti hakimiyyətdə idi. O zaman bütün Cənubi Qafqaza siyasi hakimiyyətini yaymağa müvəffəq olan Cənubi Qafqaz Seymi belə Bakı üzərində heç bir nüfuza malik deyildi.Bu isə bolşevik maskasına bürünmüş daşnak Şaumyana siyasi torları toxumağa imkan yaradan bir avantaj idi.
Beləliklə, daşnaklar şəhərdəki erməni milli şurası ilə birləşərək siyasi terrora əl atdılar. Azərbaycan xalqının getdikcə yüksəlməkdə olan milli hərəkatına divan tutmaq, “Musavat” partiyasının sosial bazasını məhv etmək, Bakını qeyri-müsəlman şəhərinə çevirmək üçün şəhərdə misli görünməmiş soyqırım həyata keçirdilər.
Martın 30-da soyqırım aksiyasına rəhbərlik edəcək qurum-İnqilabı Müdafiə Komitəsi təsis edildi. Guya ki, Bakıda baş tutmuş sosialist inqilabını müdafiə edirlərmiş kimi verilən bu ad heç də sonrakı günlər baş verən dəhşətli olaylarla uzlaşmırdı. Martın 31-dən erməni kilsəsi yaxınlığında baş tutan təxribatdan sonra küçə və meydanlrda,ayrı-ayrı məhəllələrdə baş verənlər sözün əsl mənasında insanlıqdan uzaq,vəhşi və qəddar əməllər idi.Qadın,uşaq,qoca,şikəst...heç kəsə fərq qoymadan gülləbaran edilir, süngüyə keçirilir, su yerinə qan axıdılırdı.
Aprelin 2-də Bakıda qətliam dayandırıldısa da, qəzalarda qırğınlar davam edirdi. Ümumiyyətlə dinc azərbaycanlı əhaliyə qarşı terror əməliyyatları həmin ilin sentyabrına kimi davam etmişdi ki, bunun nəticəsində tam olmayan statistikaya görə 50 mindən çox azərbaycanlı və ölkədə yaşayan digər azsaylı xalqların nümayəndələri vəhşicəsinə qətlə yetirilmişdilər.
Mart soyqırımı hadisələri tarixçi və hüquqşünaslar tərəfindən dəfələrlə tədqiq olunmuş və bu gün də araşdırılmaqdadır. Bu hadisə xalqımıza qarşı edilən amansız soyqırım kimi qiymətini almalıdır. Lakin təəssüf ki, soyqırım kimi tarixi hadisələrin adını bəzən lobbist kluar müəyyən edir.Ancaq qoca tarix haqqın tərəfindədir.
Soyqırım qurbanlarını müqəddəs hüznlə anırıq!

Zabrat qəsəbəsi, 192 saylı tam orta məktəbin
Direktoru Təhmasib Məmiyev

Tarix: Dün, 19:31

Bölməyə aid digər xəbərlər

Dün, 19:33 31 Mart soyqırımı bəşər tarixində ən qanlı faciələrdən biridir

Dün, 19:33 Tarixi yaddaşımızdan silinməyən soyqırım

27-03-2023, 10:44 Mürsəl Eminov: Qafqazda törədilmiş ən qanlı hadisə

24-03-2023, 12:02 Ukrayna Baş Qərargahı: “Son günlər Rusiya hərbçiləri arasında itkilərin sayı kəskin artıb”

18-03-2023, 09:00 Kreml Paşinyanı niyə vicdansız elan etdi: Qərb isə İrəvanı Rusiyanı sanksiyalardan yayındırmaqda suçlayır

Gündəm